Blijdschap

De vreugde die een christen vanwege het kennen van Christus mag ervaren, en die geschonken wordt door de Heilige Geest.

Bekijk de video met uitleg over het kernwoord

Gevangen in een zeecontainer

De Eritrese gospelzangeres Helen Berhane *) zat twee en een half jaar gevangen in een zeecontainer vanwege haar geloof in Christus. ‘s Nachts is het in zo’n container extreem koud, maar overdag juist bijzonder heet door de brandende zon.

De zeecontainer was overvol. Helen zat er gevangen met negentien andere vrouwen. Maar ze liet zich niet ontmoedigen, integendeel. Ze bemoedigde andere gevangenen in hun geloof en vertelde zelfs opzichters over Jezus. Regelmatig onderging ze heftige martelingen. “Doe jij maar wat je denkt te moeten doen,” zei ze tegen de beul.

Hoe kon Helen dit volhouden? Vooral door te zingen en zich te verblijden in Christus. “Altijd als ik zing, ontvang ik nieuwe kracht,” vertelt ze. “Door de kracht van de Heilige Geest vergeet ik alle problemen. Zingen is een wapen.” Hoe kon Helen blij zijn? Omdat ze met Petrus die ‘onuitsprekelijke en heerlijke vreugde’ (1 Petrus 1:8) mocht kennen, die ze had omdat Christus haar alles was. Dit lijkt heel tegenstrijdig: blij zijn, ondanks het lijden. Maar Jakobus riep daar al toe op: blij zijn, juist vanwege die beproevingen, want God gebruikt moeilijkheden om gelovigen te vormen (Jakobus 1:2-3).

Hoe kun je blijdschap omschrijven? Het is een emotie diep vanbinnen. Die blijdschap kan zo groot zijn, dat het ook zichtbaar wordt in je lichaam. Je gaat stralen, juichen en dansen. In tegenstelling tot verdriet, krijg je nieuwe moed, zie je het leven glansrijk in en verheug je je in de toekomst.

Blijdschap is niet zomaar op te roepen door tegen jezelf te zeggen: ‘Nou, nu ga ik me blij voelen’. Blijdschap heeft altijd een bron. Hoe groter die bron, hoe meer blijdschap je ervaart. In het Oude Testament worden verschillende bronnen genoemd. De mensen ontvangen met blijdschap aardse en geestelijke zegeningen uit Gods hand. Denk bij aardse zegeningen aan: gezondheid, eten, drinken, persoonlijke welvaart of verstandige kinderen. Maar er is vooral sprake van blijdschap en vreugde in God Zelf. De blijdschap in God is onvergelijkbaar met de vreugde van de wereld. Dat komt omdat die blijdschap ervaren wordt onafhankelijk van de omstandigheden, bijvoorbeeld van
uiterlijke voorspoed. De grond van die vreugde is de Heere Zelf (vgl. Habakuk 3:17-19).

Blijdschap werkt aanstekelijk. De apostelen waren na de vervulling met de Geest zó blij dat mensen dachten dat ze dronken waren! (Handelingen 15:2) “Blijdschap verspreidt zich als een zoete parfum,” zei C.H. Spurgeon eens. “Een gelukkig mens maakt anderen gelukkig. Wie vol is van de zegen van God, vloeit over ten bate van anderen. Muziek is niet alleen bestemd voor wie het speelt, maar voor allen die oren hebben. (…) Wie gelooft in Christus is nooit lang zonder vreugde. Het is waar dat niet alle gelovigen in dezelfde mate gelukkig zijn, ze hebben echter wel allen het recht zich bijzonder te verheugen.”

De blijdschap is niet iets wat je zo af en toe moet ervaren. Nee, in de Bijbel wordt het geboden! Met name in de Psalmen wordt herhaaldelijk opgeroepen om je te verblijden in de Heere (Psalm 68:5). Je verheugen in God werkt enorm bevrijdend: je richt je blik niet op je eigen zonden en tekortkomingen, maar op Gods liefde en barmhartigheid in Christus. Zo is blijdschap ook een toevlucht (Nehemia 8:11), waardoor God geëerd wordt. En wie God eert, mag ook Zijn zegen verwachten. Daarom kan David zingen: Verlustig u [schep vreugde] in den HEERE, zo zal Hij u geven de begeerten uws harten (Psalm 37:4). In de Bijbel zie je dat blijdschap actief geuit wordt, bijvoorbeeld in muziek. Maarten Luther zei: “Muziek is één van de mooiste en heerlijkste dingen die er bestaan. Daarom heeft de duivel er zo'n ontzettende hekel aan, want hij kan er niet tegen als mensen zich gelukkig voelen. Waar muziek gemaakt wordt, verdwijnt de duivel.”

Blijdschap is de grondstemming van een gelovige, een gave en opgave van God. Blijdschap is een gave omdat het een geschenk en vrucht is van de Heilige Geest (Galaten 5:22). Maar het is ook een opgave. Je kunt jezelf bepalen bij Gods waarheid, jezelf waar nodig tot de orde roepen, en je zo actief verblijden. Volgens D.M. Lloyd-Jones, een Britse theoloog en predikant, is de essentie van het geestelijk leven dat je 'preekt tegen jezelf', zoals David doet in Psalm 42: "Wat ben je onrustig mijn ziel, hoop op God". Gelovigen mogen nu al in vreugde leven uit de Bron. Een vreugde, die straks volmaakt zal zijn.

Bijbelteksten

Al zal de vijgenboom niet in bloei staan en er geen vrucht aan de wijnstok zijn, al zal de opbrengst van de olijfboom tegenvallen en zullen de velden geen voedsel voortbrengen, al zal het kleinvee uit de kooi verdwenen zijn en er geen rund in de stallen over zijn. Ik zal dan toch in de HEERE van vreugde opspringen, mij verheugen in de God van mijn heil. De HEERE Heere is mijn kracht, Hij maakt mijn voeten als die van de hinden, en Hij doet mij treden op mijn hoogten.
Habakuk 3:17-19
Verder zei hij tegen hen: Ga, eet lekkernijen en drink zoete dranken. En deel uit aan hen voor wie niets is klaargemaakt, want deze dag is heilig voor onze Heere. Wees niet bedroefd, want de vreugde van de HEERE, dat is uw kracht.
Nehemia 8:11
De vrucht van de Geest is echter: liefde, blijdschap, vrede, geduld, vriendelijkheid, goedheid, geloof, zachtmoedigheid, zelfbeheersing.
Galaten 5:22
Acht het enkel vreugde, mijn broeders, wanneer u in allerlei verzoekingen terechtkomt, want u weet dat de beproeving van uw geloof volharding teweegbrengt.
Jakobus 1:2-3

Belijdenisgeschriften

Het onderwerp ‘blijdschap’ is in de belijdenisgeschriften niet als apart onderdeel terug te vinden, maar is door de belijdenissen heen geweven. Zo wordt er in vraag en antwoord 55 van de Heidelbergse Catechismus beleden, dat de ‘gemeenschap der heiligen’ onder andere inhoudt dat elke gelovige in blijdschap zijn gaven en talenten in mag zetten voor andere gelovigen.

Een paar vragen verder, in vraag en antwoord 58, wordt gevraagd wat de troost [het houvast] is van het artikel over het eeuwige leven in de Apostolische Geloofsbelijdenis. Het antwoord is dat gelovigen nu al het begin van die eeuwige vreugde in hun harten mogen voelen, maar dat ze na dit leven deel zullen krijgen aan die volkomen zaligheid, die geen oog gezien en geen oor gehoord heeft en niemand ooit heeft kunnen bedenken. Daar zal God eeuwig geëerd worden. Een stuk verder, in vraag en antwoord 90, wordt er gevraagd wat de ‘opstanding van de nieuwe mens’ inhoudt. Het antwoord luidt dat gelovigen door Christus van harte verheugd zijn in God, en dat ze er in liefde naar verlangen om heel hun leven goede werken te doen, naar Gods wil. Die vreugde gaat wel gepaard met de droefheid vanwege de overgebleven zonden en de strijd tegen de zonde. Lees de antwoorden 89 en 90 naast elkaar. In de Dordtse leerregels komt het thema blijdschap ook voor. Zo wordt in paragraaf 12 gezegd (DL I.12), dat als gelovigen in hun leven ervan verzekerd worden dat ze uitverkoren zijn, ze de uitwerkingen van de verkiezing met geestelijke blijdschap mogen waarnemen. In de zevende verwerping van hetzelfde hoofdstuk (DL I.V7), wordt het leerstuk verworpen dat er geen zekerheid kan zijn over de uitverkiezing. Het weerwoord is dat de apostelen namelijk roemen in God dat Hij hen heeft uitverkoren en dat ze zich daarover verblijden. Daarnaast wordt het zelfs geboden om verblijd te zijn over het feit dat ‘je naam is opgeschreven in de hemel’.

8. En er waren herders in diezelfde streek, die zich ophielden in het open veld en 's nachts de wacht hielden over hun kudde. 9. En zie, een engel van de Heere stond bij hen en de heerlijkheid van de Heere omscheen hen en zij werden zeer bevreesd. 10. En de engel zei tegen hen: Wees niet bevreesd, want zie, ik verkondig u grote blijdschap, die voor heel het volk wezen zal, 11. namelijk dat heden voor u geboren is de Zaligmaker, in de stad van David; Hij is Christus, de Heere. 12. En dit zal voor u het teken zijn: u zult het Kindje vinden in doeken gewikkeld en liggend in de kribbe. 13. En plotseling was er bij de engel een menigte van de hemelse legermacht, die God loofde en zei: 14. Eer zij aan God in de hoogste hemelen, en vrede op aarde, in mensen een welbehagen. 15. En het geschiedde, toen de engelen van hen weggegaan waren naar de hemel, dat de herders tegen elkaar zeiden: Laten wij dan naar Bethlehem gaan en dat woord zien dat er geschied is, dat de Heere ons bekendgemaakt heeft. 16. En zij gingen met haast en vonden Maria en Jozef, en het Kindje liggend in de kribbe.

De geboorte van de Zaligmaker is tot grote blijdschap voor heel het volk (vers 10) en voor jullie (de herders, vers 11). Wat doen de herders na deze boodschap om die persoonlijk toegezegde blijdschap ‘in ontvangst te nemen’ (vers 16)? Wat betekent dat voor jou?

17. Wie blijdschap liefheeft, zal gebrek lijden, wie wijn en olie liefheeft, zal niet rijk worden.

Verzin eens een hedendaags voorbeeld bij de eerste en tweede helft van dit vers.

9. Zoals de Vader Mij liefgehad heeft, heb ook Ik u liefgehad; blijf in Mijn liefde. 10. Als u Mijn geboden in acht neemt, zult u in Mijn liefde blijven, zoals Ik de geboden van Mijn Vader in acht genomen heb en in Zijn liefde blijf. 11. Deze dingen heb Ik tot u gesproken, opdat Mijn blijdschap in u zal blijven en uw blijdschap volkomen zal worden. 12. Dit is Mijn gebod: dat u elkaar liefhebt, zoals Ik u liefgehad heb. 13. Niemand heeft een grotere liefde dan deze, namelijk dat iemand zijn leven geeft voor zijn vrienden. 14. U bent Mijn vrienden, als u doet wat Ik u gebied. 15. Ik noem u niet meer dienaren, want een dienaar weet niet wat zijn heer doet, maar Ik heb u vrienden genoemd, omdat Ik u alles wat Ik van Mijn Vader gehoord heb, bekendgemaakt heb. 16. Niet u hebt Mij uitverkoren, maar Ik heb u uitverkoren, en Ik heb u ertoe bestemd dat u zou heengaan en vrucht dragen, en dat uw vrucht zou blijven, opdat wat u ook maar van de Vader vraagt in Mijn Naam, Hij u dat geeft. 17. Dit gebied Ik u: dat u elkaar liefhebt.

De Heere Jezus heeft het over blijdschap die vervuld wordt (vers 11). Dat is: die in dit leven steeds toeneemt, en na dit leven volkomen zal zijn. Deze blijdschap heeft te maken met liefde en geboden. Hoe zit dat precies?

1. Toen Jezus de menigte zag, ging Hij de berg op, en nadat Hij was gaan zitten, kwamen Zijn discipelen bij Hem. 2. En Hij opende Zijn mond en onderwees hen. Hij zei: 3. Zalig zijn de armen van geest, want van hen is het Koninkrijk der hemelen. 4. Zalig zijn zij die treuren, want zij zullen vertroost worden. 5. Zalig zijn de zachtmoedigen, want zij zullen de aarde beërven. 6. Zalig zijn zij die hongeren en dorsten naar de gerechtigheid, want zij zullen verzadigd worden. 7. Zalig zijn de barmhartigen, want aan hen zal barmhartigheid bewezen worden. 8. Zalig zijn de reinen van hart, want zij zullen God zien. 9. Zalig zijn de vredestichters, want zij zullen Gods kinderen genoemd worden. 10. Zalig zijn zij die vervolgd worden om de gerechtigheid, want van hen is het Koninkrijk der hemelen. 11. Zalig bent u als men u smaadt en vervolgt, en door te liegen allerlei kwaad tegen u spreekt, omwille van Mij. 12. Verblijd en verheug u, want uw loon is groot in de hemelen, want zo hebben ze de profeten vervolgd die er vóór u geweest zijn.

Vers 10-12 lijken misschien niet echt logisch. Welke twee redenen noemt de Heere Jezus in vers 12 waarom er in tijden van vervolgingen toch blijdschap mag zijn?

1. Een psalm van David, voor de koorleider, om te doen gedenken. 2. Haast U, o God, om mij te redden; HEERE, kom mij spoedig te hulp. 3. Laat beschaamd en rood van schaamte worden wie mij naar het leven staan; laat terugwijken en te schande worden wie vreugde vinden in mijn onheil. 4. Laat als loon voor hun smaad terugkeren wie zeggen: Haha! 5. Laat in U vrolijk en verblijd zijn allen die U zoeken; laat wie Uw heil liefhebben, voortdurend zeggen: Laat God groot gemaakt worden! 6. Maar ik ben ellendig en arm; o God, kom spoedig tot mij. U bent mijn Hulp en mijn Bevrijder. HEERE, wacht niet langer!

Wie naar Gods wil vraagt en daarnaar leeft, vindt daar vreugde in. Maar voor de psalmdichter is dat toch niet vanzelfsprekend. Wat doet hij dan?

1. Al de tollenaars en de zondaars nu kwamen bij Hem om Hem te horen. 2. En de Farizeeën en de schriftgeleerden morden onder elkaar en zeiden: Deze Man ontvangt zondaars en eet met hen. 3. En Hij sprak deze gelijkenis tot hen en zei: 4. Welk mens onder u die honderd schapen heeft en er één van verliest, verlaat niet de negenennegentig in de woestijn en gaat achter het verlorene aan, totdat hij het vindt? 5. En als hij het gevonden heeft, legt hij het vol blijdschap op zijn schouders. 6. En als hij thuiskomt, roept hij zijn vrienden en buren bijeen en zegt tegen hen: Wees blij met mij, want ik heb mijn schaap gevonden, dat verloren was. 7. Ik zeg u dat er evenzo blijdschap zal zijn in de hemel over één zondaar die zich bekeert, meer dan over negenennegentig rechtvaardigen, die de bekering niet nodig hebben.

Waarover komt er blijdschap in de hemel? Hoe zit dit met jouw leven?

6. En ik hoorde zoiets als een geluid van een grote menigte en als een gedruis van vele wateren en een geluid als van zware donderslagen: Halleluja, want de Heere, de almachtige God, is Koning geworden. 7. Laten wij blij zijn en ons verheugen en Hem de heerlijkheid geven, want de bruiloft van het Lam is gekomen en Zijn vrouw heeft zich gereedgemaakt. 8. En het is haar gegeven zich met smetteloos en blinkend fijn linnen te kleden, want dit fijne linnen zijn de gerechtigheden van de heiligen. 9. En hij zei tegen mij: Schrijf: Zalig zijn zij die geroepen zijn tot het avondmaal van de bruiloft van het Lam. En hij zei tegen mij: Dit zijn de waarachtige woorden van God. 10. En ik viel voor zijn voeten neer om hem te aanbidden, maar hij zei tegen mij: Pas op dat u dat niet doet! Ik ben een mededienstknecht van u en van uw broeders, die het getuigenis van Jezus hebben. Aanbid God. Het getuigenis van Jezus is namelijk de geest van de profetie.

De Kerk wordt de bruid van de Heere Jezus Christus genoemd. Door de hemelbewoners wordt met blijdschap naar het bruiloftsfeest uitgezien (vers 7). Wat is de betekenis van de witte klederen die de gelovigen dan zullen dragen (vers 8)?

Echt geluk Andrew Gray Leverbaar

Meer informatie Meer info

Duizendmaal dank Ann Voskamp Leverbaar

Meer informatie Meer info

Verrast door vreugde C.S. Lewis Leverbaar

Meer informatie Meer info

Verblijd u altijd in de Heere C.H. Spurgeon Leverbaar

Meer informatie Meer info

Vruchtdragen voor Hem Ds. C.G. Vreugdenhil Leverbaar

Meer informatie Meer info

Onuitsprekelijke vreugde Ds. P. van Ruitenburg Leverbaar

Meer informatie Meer info

Geroepen tot vreugde John Piper Leverbaar

Meer informatie Meer info

Bevrijd van jezelf Tim Keller Leverbaar

Meer informatie Meer info

Vreugde is jouw plicht John Piper

Zingen in gevangenschap - Het verhaal van Helen Berhane uit Eritrea SDOK

Dan toch Christian Verwoerd

Jezus en de reis naar blijdschap - Hoe definieer je ‘blijdschap’? John Piper

Vreugde in God Ds. K. Hoefnagel

De vreugde des Heeren Ds. W.N. Middelkoop

Oordeel en toch vreugde Ds. A. Baas

Vreugde over de vrijheid Prof. dr. W. Balke

Vreugde in God Prof. Dr. A. Baars

‘Er verloster uitzien’

Nietzsche, een bekend filosoof, zou eens gezegd hebben: Als christenen leven vanuit de blijde boodschap, dan zouden ze er wel eens wat verloster uit mogen zien.

Wat vind je van deze uitspraak van Nietzsche?
Wat zou hij met ‘verloster’ bedoelen, denk je?
Welke plaats heeft blijdschap in jouw leven?
Wat is de bron van blijdschap van christenen en hoe komen ze daaraan?
Moet een christen altijd blij zijn? Waarom wel of niet?

Blijdschap in de Bijbel

Als je in de Bijbel gaat zoeken op het woord ‘blijdschap’, krijg je veel resultaten. Zoek op bijvoorbeeld www.statenvertaling.net naar vijf bijbelplaatsen waar het woord ‘blijdschap’ of ‘vreugde’ staat en probeer dat uit vijf verschillende bijbelboeken te doen. Beantwoord voor elke vindplaats de volgende vragen.

Wat wordt er gezegd over blijdschap?
Wie is er blij?
Waarom is diegene blij?
Wat kun je van deze blijdschap leren?

Wanneer voelde ik me blij?

Probeer eens drie situaties te bedenken waarin je blijdschap ervoer over aardse zegeningen die je uit Gods hand mocht ontvangen. Bijvoorbeeld: een bezoek aan een mooie stad met je familie.
Probeer dan eens drie situaties te bedenken waarin je blijdschap ervoer vanwege geestelijke zegeningen. Heb je, onder een preek of tijdens het bijbellezen of het zingen van een lied, wel eens wat ervaren van Gods genade en liefde in de Heere Jezus?
God wil die blijdschap, waarvan Christus de bron is, graag geven! Hij wordt daardoor geëerd! Schrijf een gebed, waarin je de volgende woorden gebruikt:
Geschenk – gebod – Bron – Christus – Psalm 37:4 – Heilige Geest.

Duizendmaal dank

In de kerntekst over ‘Blijdschap’ staat: Je verheugen in God werkt enorm bevrijdend: je richt je blik niet op je eigen zonden en tekortkomingen, maar op Gods liefde en barmhartigheid in Christus. Zo is blijdschap ook een toevlucht (Nehemia 8:11), waardoor God geëerd wordt.

Het kan moeilijk zijn om blijdschap te ervaren als dingen anders gaan dan je hoopte. Hoe kun je Gods liefde en barmhartigheid ervaren? Ann Voskamp beschrijft in haar boek 'Duizendmaal dank' hoe het haar opvalt dat Jezus aan het laatste avondmaal dankte voor het brood, terwijl Hij bedrukt was door het lijden wat over Hem zou komen. Hier zie je een weg om te komen tot het ervaren van blijdschap en vreugde: dankbaarheid.

Schrijf de aankomende week iedere dag twee punten op waar je die dag dankbaar voor was. De zon, een goed cijfer, een gesprek met een vriend, nieuwe schoenen, een leuk appje. Schrijf het zo specifiek mogelijk op of typ het in je notities.
Dank God iedere dag voor deze twee punten. Als je het specifiek opschrijft en hier een week mee doorgaat, zul je zien dat je op gaat merken hoe God in de allerkleinste dingen voor je zorgt en Zijn liefde en barmhartigheid aan je laat zien.

Als je dit tijdens een bijbelstudie bespreekt, herinner elkaar dan halverwege de week aan deze afspraak en vertel elkaar aan het einde van de week hoe het is gegaan en wat je ervan geleerd hebt. En: dank voor elkaars dankpunten!

Blijdschap

Bekijk de video met uitleg over het kernwoord

Gevangen in een zeecontainer

Bijbelteksten

Belijdenisgeschriften

‘Er verloster uitzien’

Blijdschap in de Bijbel

Wanneer voelde ik me blij?

Duizendmaal dank

Gerelateerde kernwoorden

Eenmalige gift

Steun ABC