Kies je doelgroep:
Kies je bijbelvertaling:
Kernwoorden
Heiligheid

Heiligheid

Heilig betekent afgezonderd, apart gezet. Dat God heilig is betekent dat Hij totaal anders is dan Zijn schepping.

Deel deze pagina:

Bekijk de video met uitleg over het kernwoord

Wees heilig, want Ik ben heilig

Gods heiligheid, is dat iets wat je kunt zien? Proeven? Voelen? De Amerikaanse prediker Jonathan Edwards (1703-1758) heeft er iets van ervaren. Op een dag was hij aan het paardrijden in de natuur. Dat deed hij wel vaker. Even weg van de drukte, een moment om na te denken en te bidden. Tot ineens… Hij stapte van zijn paard en zag iets dat hij nooit meer zou vergeten.

Eigenlijk was het met geen pen te beschrijven. Toch probeerde hij er later woorden aan te geven, hij schreef: “Ik zag de heerlijkheid van Gods Zoon als Middelaar tussen God en mensen (…). De Persoon van Christus verscheen onuitsprekelijk heerlijk, een uitnemendheid die groot genoeg is om alle gedachten en bevattingen te verslinden. Dit duurde, voor zover ik het kan beoordelen, ongeveer een uur. Ik voelde een hevig verlangen in mijn ziel (…) om in het stof te liggen en alleen vol van Christus te zijn. Om Hem met een zuivere en heilige liefde te beminnen.”

Jonathan Edwards proefde iets van Gods heiligheid. Als je daar iets van ziet, dan voel je je heel klein en zondig. Dan val je op de knieën, net als Jesaja toen hij God in Zijn heiligheid ontmoette: “Wee mij, want ik verga! Ik ben immers een man met onreine lippen en woon te midden van een volk met onreine lippen (…)” (Jesaja 6:5).

Bij het woord ‘heiligheid’ denken veel mensen aan iemand die nooit iets fout of verkeerd doet. Dat geldt zeker voor God. Hij is zonder zonde. “God is licht en in Hem is in het geheel geen duisternis” (1 Johannes 1:5). Maar heiligheid is niet alleen maar iets negatiefs, iets dat je niet doet. De heiligheid van God betekent allereerst dat Hij anders is. Hij is gescheiden van alles wat geschapen is: niet alleen van het kwaad, maar ook van de hemel en de aarde die Hij schiep. Hij is de ‘Geheel Andere’. Volmaakt rechtvaardig, liefdevol en onverdeeld. Totaal anders dan wij. Het woord ‘heilig’ betekent dan ook ‘apart gezet’, ‘afgezonderd’ (Exodus 15:11).

Stel je voor dat God almachtig, alwetend en overal aanwezig was, maar niet heilig. Dat zou verschrikkelijk zijn! Dan zou God ook een duivel of dictator kunnen zijn. Zijn heiligheid bepaalt al Zijn andere eigenschappen. Omdat Hij heilig is, kan Hij niet liegen en haat Hij het kwaad. Zijn heiligheid maakt Hem zo totaal anders en ontzagwekkend. Daarom zingen de engelen ‘heilig, heilig, heilig is de HEERE van de legermachten’ (Jesaja 6:3), en niet ‘eeuwig, eeuwig, eeuwig’ of ‘machtig, machtig, machtig’.
Gods heiligheid wordt zichtbaar in Zijn werken (Psalm 145:17), in Zijn heilige wet (Psalm 19:8,9, Rom. 7:12) en uiteindelijk in het kruis. Alleen omdat de Heere Jezus de straf voor onze zonden aan het kruis heeft gedragen, is er voor mensen een weg terug naar de heilige God. De rechtvaardigheid van God eist de dood van de zondaar. De liefde van God maakte dat Hij Zijn Zoon gaf om in plaats van de zondaar te sterven.
De Bijbel roept ons op om, net als God, heilig te zijn. “Wees heilig want Ik ben heilig” (1 Petrus 1:16). Dat betekent niet dat je heel ‘christelijk’ probeert te leven. Het gaat erom dat je gelooft in Christus’ offer voor jouw zonde. Door het geloof in Christus worden we gerechtvaardigd en heilig verklaard. Vanuit die basis gaan we door de Heilige Geest in ons ook anders, heilig leven.

Heiligheid

Bijbelteksten

  • Want Ik ben de HEERE, Die u uit het land Egypte heeft laten vertrekken, opdat Ik u tot een God ben. U moet heilig zijn, want Ik ben heilig.

    Levitcus 11:45
  • Ik roep u er dan toe op, broeders, door de ontfermingen van God, om uw lichamen aan God te wijden als een levend offer, heilig en voor God welbehaaglijk: dat is uw redelijke godsdienst.

    Romeinen 12:1
  • Want zo zegt de Hoge en Verhevene, Die in de eeuwigheid woont en Wiens Naam heilig is: Ik woon in de hoge hemel en in het heilige, en bij de verbrijzelde en nederige van geest, om levend te maken de geest van de nederigen, en om levend te maken het hart van de verbrijzelden.

    Jesaja 57:15
  • En de vier dieren hadden elk voor zich zes vleugels rondom, en vanbinnen waren die vol ogen. Ze hadden geen rust en zeiden dag en nacht: Heilig, heilig, heilig is de Heere God, de Almachtige, Die was, Die is, en Die komt!

    Openbaringen 4:8

Belijdenisgeschriften

De catechismus benadrukt in vraag en antwoord 60 dat je alleen door een waar geloof in Jezus Christus rechtvaardig voor een (heilig) God kan zijn. Gelovigen ervaren wel vaak dat hun geweten hen aanklaagt: je hebt zo gezondigd tegen Gods geboden… Maar toch, ze geloven dat God hun zonden wegneemt en hen door genade de gerechtigheid en heiligheid van Christus schenkt en toerekent.

In de Nederlandse Geloofsbelijdenis gaat het in artikel 24 over de heiligmaking van mensen. Hoe komt iemand tot geloof? Doordat hij Gods Woord hoort en de Heilige Geest in hem werkt. Alleen dat geloof maakt van iemand een nieuw mens en laat hem leven in een nieuw leven, vrij van de slavernij van de zonde. En alleen dat geloof leidt tot levensheiliging en het doen van goede werken. In de Dordtse Leerregels wordt Gods Heiligheid op verschillende plekken uitgewerkt, bijvoorbeeld in hoofdstuk 2. Daar staat dat God niet alleen barmhartig, maar ook rechtvaardig is. En die rechtvaardigheid vereist dat onze zonden, tegen Gods oneindige en heilige Majesteit begaan, met eeuwige straffen gestraft moeten worden. Alleen de dood van Gods Zoon, Jezus Christus, is het enige en volmaakte offer voor de zonden. De dood van Christus heeft een enorme kracht en waardigheid. Dat komt omdat Christus niet alleen een volkomen heilig mens is, maar ook de eniggeboren Zoon van God.

Dag 1 Heiligheid - De Heere God openbaart zich aan Mozes
Tekst: Exodus 34:5-9 | |
5 Toen daalde de HEERE neer in een wolk, ging daar bij hem staan en riep de Naam van de HEERE uit. 6 Toen de HEERE bij hem voorbijkwam, riep Hij: HEERE, HEERE, God, barmhartig en genadig, geduldig en rijk aan goedertierenheid en trouw, 7 Die goedertierenheid blijft bewijzen aan duizenden, Die ongerechtigheid, overtreding en zonde vergeeft, maar Die de schuldige zeker niet voor onschuldig houdt en de ongerechtigheid van de vaders vergeldt aan de kinderen en kleinkinderen, tot in het derde en vierde geslacht. 8 Toen haastte Mozes zich, knielde ter aarde, boog zich neer 9 en zei: Heere, als ik nu genade in Uw ogen gevonden heb, laat de Heere dan toch in ons midden meegaan. Zeker, het is een halsstarrig volk, maar vergeef onze ongerechtigheid en onze zonde, en neem ons aan als Uw erfelijk bezit.

Wat leert dit gedeelte jou over Gods heiligheid?

Dag 2 Heiligheid - De Grote Verzoendag
Tekst: Leviticus 16:1-10 | |
1 De HEERE sprak tot Mozes na de dood van de twee zonen van Aäron, toen zij voor het aangezicht van de HEERE waren genaderd en gestorven waren. 2 De HEERE zei toen tegen Mozes: Spreek tot uw broer Aäron en zeg dat hij niet te allen tijde in het heiligdom binnen het voorhangsel mag komen, vóór het verzoendeksel dat op de ark ligt, opdat hij niet sterft, want Ik verschijn in de wolk op het verzoendeksel. 3 Alleen hiermee mag Aäron het heiligdom binnengaan: met een jonge stier – het jong van een rund – als zondoffer en een ram als brandoffer. 4 Hij moet het heilige linnen onderkleed aantrekken en een linnen broek moet over zijn onderlichaam zijn. Hij moet een linnen gordel ombinden en een linnen tulband om wikkelen. Dit is heilige kleding. Hij mag die pas aantrekken, nadat hij zijn lichaam met het water gewassen heeft. 5 Van de gemeenschap van de Israëlieten moet hij twee geitenbokken nemen als zondoffer en één ram als brandoffer. 6 Dan moet Aäron de jonge stier aanbieden als zondoffer dat voor hem bestemd is, en voor zichzelf en zijn gezin verzoening doen. 7 Hij moet ook de beide bokken nemen en die voor het aangezicht van de HEERE plaatsen, bij de ingang van de tent van ontmoeting. 8 Aäron moet namelijk het lot over de twee bokken werpen: één lot voor de HEERE en één lot voor de weggaande bok. 9 Dan moet Aäron de bok waarop het lot voor de HEERE gevallen is, aanbieden en hem als zondoffer bereiden. 10 Maar de bok waarop het lot is gevallen om weggaande bok te zijn, moet levend voor het aangezicht van de HEERE geplaatst worden, om daarmee verzoening te doen door hem als weggaande bok de woestijn in te sturen.

Waarom mocht Aäron niet altijd en zomaar het Heiligdom binnengaan (vers 2)?

Dag 3 Heiligheid - Je neerbuigen voor een heilig God
Tekst: Psalm 99:1-9 | |
1 De HEERE regeert; laten de volken sidderen. Hij troont tussen de cherubs; laat de aarde beven. 2 De HEERE is groot in Sion, Híj is verheven boven alle volken. 3 Laten zij Uw grote en ontzagwekkende Naam loven. Heilig is Hij. 4 Loof de macht van de Koning, Die het recht liefheeft. Ú hebt een billijk bestuur gevestigd, Ú hebt recht en gerechtigheid gedaan in Jakob. 5 Roem de HEERE, onze God; buig u neer voor de voetbank van Zijn voeten. Heilig is Hij. 6 Mozes en Aäron waren onder Zijn priesters, Samuel onder wie Zijn Naam aanriepen; zij riepen tot de HEERE en Híj verhoorde hen. 7 Hij sprak tot hen in een wolkkolom; zij hebben Zijn getuigenissen in acht genomen en de verordeningen die Hij hun had gegeven. 8 HEERE, onze God, Ú hebt hen verhoord; U bent voor hen een vergevend God geweest, hoewel U wraak oefende over hun daden. 9 Roem de HEERE, onze God; buig u neer voor Zijn heilige berg, want heilig is de HEERE, onze God.

Deze Psalm noemt verschillende redenen waarom mensen zich zouden moeten neerbuigen voor de Heere God. Welke?

Dag 4 Heiligheid - Besef van zonde en onreinheid
Tekst: Jesaja 6:1-7 | |
1 In het jaar dat koning Uzzia stierf, zag ik de Heere zitten op een hoge en verheven troon, en de zomen van Zijn gewaad vulden de tempel. 2 Serafs stonden boven Hem. Ieder had zes vleugels: met twee bedekte ieder zijn gezicht, met twee bedekte hij zijn voeten, en met twee vloog hij. 3 De een riep tot de ander: Heilig, heilig, heilig is de HEERE van de legermachten; heel de aarde is vol van Zijn heerlijkheid! 4 De deurpinnen in de drempels schudden door de stem van hem die riep, en het huis vulde zich met rook. 5 Toen zei ik: Wee mij, want ik verga! Ik ben immers een man met onreine lippen en woon te midden van een volk met onreine lippen. Mijn ogen hebben namelijk de Koning, de HEERE van de legermachten, gezien. 6 Maar een van de serafs vloog naar mij toe, en hij had een gloeiende kool in zijn hand, die hij met een tang van het altaar had genomen. 7 Daarmee raakte hij mijn mond aan en zei: Zie, deze heeft uw lippen aangeraakt. Zo is uw misdaad van u geweken en uw zonde verzoend.

Jesaja zag God in Zijn majesteit en zag daardoor heel scherp zijn eigen zonde en onreinheid (vers 5). Herken jij daar iets van in jouw eigen leven?

Dag 5 Heiligheid - Gods heiligheid in Jezus Christus
Tekst: Lukas 8:26-39 | |
26 En zij voeren verder naar het land van de Gadarenen, dat tegenover Galilea ligt. 27 Toen Hij aan land gegaan was, kwam een man uit de stad Hem tegemoet, die al lange tijd door demonen bezeten was. Hij had geen kleren aan en verbleef niet in een huis, maar in de grafspelonken. 28 Toen hij Jezus zag, viel hij schreeuwend voor Hem neer en zei met luide stem: Wat heb ik met U te maken, Jezus, Zoon van God, de Allerhoogste? Ik bid U dat U mij niet pijnigt. 29 Want Hij had de onreine geest bevolen van de man uit te gaan. Die had hem namelijk vele malen aangegrepen, en men had hem met ketenen en met boeien gebonden om hem in bewaring te houden, maar hij verbrak de boeien en werd door de demon naar de woeste plaatsen gedreven. 30 Jezus vroeg hem: Wat is uw naam? Hij zei: Legio; want er waren veel demonen in hem gegaan. 31 En zij smeekten Hem dat Hij hun niet zou bevelen in de afgrond te gaan. 32 En er was daar een grote kudde varkens aan het weiden op de berg. Zij smeekten Hem dat Hij hun zou toestaan daarin te gaan. En Hij stond het hun toe. 33 En de demonen gingen uit de man weg en gingen in de varkens; en de kudde stortte van de steilte af het meer in, en verdronk. 34 Toen zij die hen weidden, zagen wat er gebeurd was, vluchtten zij en berichtten het in de stad en op het land. 35 Ze gingen op weg om te zien wat er gebeurd was, en ze kwamen bij Jezus en vonden de man van wie de demonen uitgegaan waren, zittend aan de voeten van Jezus, gekleed en goed bij zijn verstand; en ze werden bevreesd. 36 En ook zij die het gezien hadden, vertelden hun hoe de bezetene verlost was. 37 En heel de menigte uit de omgeving van het land van de Gadarenen vroeg Hem van hen weg te gaan, want zij waren met grote vrees bevangen. Hij ging in het schip en keerde terug. 38 De man van wie de demonen uitgegaan waren, bad Hem of hij bij Hem mocht blijven, maar Jezus stuurde hem weg en zei: 39 Keer terug naar uw huis en vertel wat voor grote dingen God aan u gedaan heeft. En hij ging heel de stad door en verkondigde wat voor grote dingen Jezus aan hem gedaan had.

Waarom was deze bezetene zo bang voor de Heere Jezus?

Dag 6 Heiligheid - Het heilige offer van Christus
Tekst: Hebreeën 10:1-10 | |
1 Want de wet, die slechts een schaduw heeft van de toekomstige heilsgoederen en niet het wezen van de dingen zelf, kan nooit met dezelfde offers, die zij jaar in jaar uit ononderbroken brengen, hen die naderen tot volmaaktheid brengen. 2 Zou er anders niet een einde gekomen zijn aan het offeren? Want zij die de dienst verrichtten, zouden zich dan in geen enkel opzicht meer bewust zijn van zonden, wanneer zij eens en voor altijd gereinigd waren. 3 Maar nu wordt men door deze offers elk jaar opnieuw aan de zonden herinnerd. 4 Want het is onmogelijk dat het bloed van stieren en bokken de zonden wegneemt. 5 Daarom zegt Hij bij Zijn komst in de wereld: Slachtoffer en graanoffer hebt U niet gewild, maar U hebt voor Mij een lichaam gereedgemaakt. 6 Brandoffers en offers voor de zonde hebben U niet behaagd. 7 Toen zei Ik: Zie, Ik kom – in de boekrol is over Mij geschreven – om Uw wil te doen, o God. 8 Daarvoor had Hij gezegd: Slachtoffer en graanoffer en brandoffers en offers voor de zonde hebt U niet gewild en zij hebben U niet behaagd, hoewel zij overeenkomstig de wet worden gebracht. 9 Daarna sprak Hij: Zie, Ik kom om Uw wil te doen, o God. Hij neemt het eerste weg om het tweede daarvoor in de plaats te zetten. 10 Op grond van die wil zijn wij geheiligd door het offer van het lichaam van Jezus Christus, eens en voor altijd gebracht.

Dit gedeelte gaat over de Heere Jezus die Zichzelf heeft geofferd als heilig offer. Waarom was dat nodig? Wat zegt Zijn offer jou persoonlijk?

Dag 7 Heiligheid - Je leven als heilig offer
Tekst: Romeinen 12:1-8 | |
1 Ik roep u er dan toe op, broeders, door de ontfermingen van God, om uw lichamen aan God te wijden als een levend offer, heilig en voor God welbehaaglijk: dat is uw redelijke godsdienst. 2 En word niet aan deze wereld gelijkvormig, maar word veranderd door de vernieuwing van uw gezindheid om te kunnen onderscheiden wat de goede, welbehaaglijke en volmaakte wil van God is. 3 Want door de genade die mij gegeven is, zeg ik ieder onder u niet hoger te denken dan hij moet denken, maar laat hij denken in bescheidenheid, naar de mate van geloof zoals God die aan ieder heeft toebedeeld. 4 Want zoals wij in één lichaam vele leden hebben en de leden niet alle dezelfde functie hebben, 5 zo zijn wij, hoewel velen, één lichaam in Christus, maar ieder afzonderlijk leden van elkaar. 6 En nu hebben wij genadegaven, onderscheiden naar de genade die ons is gegeven: 7 hetzij profetie, naar de mate van het geloof; hetzij dienstbetoon, in het dienen; hetzij wie onderwijst, in het onderwijzen; 8 hetzij wie bemoedigt, in het bemoedigen; wie uitdeelt, in oprechtheid; wie leiding geeft, met inzet; wie zich over anderen ontfermt, met blijmoedigheid.

Paulus roept hier gelovigen op om hun leven toe te wijden aan God als een levend, heilig offer. Ken je mensen in je eigen omgeving die zo leven? Zo ja: Wat is hun geheim, denk je?

God leren kennen Dr. J.I. Packer Alleen tweedehands
Meer informatie Meer info
Heilig in Hem Ds. C.P. de Boer Leverbaar
Meer informatie Meer info
De heiligheid van God R.C. Sproul Herdruk 2022
Meer informatie Meer info
Wees heilig want Ik ben heilig' Antony Simon
God is heilig Ds. A. Bloemendal
De heiligheid van God Ds. H. van den Belt
De Heiligmaking Ds. P. den Butter
De heiligheid van de gemeente Gods Ds. W. Visscher

Is de vluchtstrook nog ‘heilig’?

Vanwege de grote drukte op de snelwegen in Nederland heeft de overheid besloten dat de vluchtstrook tijdens de spitsuren op sommige trajecten als rijstrook mag worden gebruikt. Toen dit plan bekend werd gemaakt, werd iemand van Veilig Verkeer Nederland gevraagd wat zijn mening daarover was. Hij vond dit geen goed idee en zou het betreuren als dit besluit werd genomen. “Als we dit gaan doen, is de vluchtstrook niet meer heilig”, zei hij.

  • In de Bijbel betekent heilig: anders, afgescheiden van de rest voor een ander doel. Gebruikt deze medewerker van Veilig Verkeerd Nederland het woord ‘heilig’ op de juiste manier? Waarom wel/niet?

De eisen van Gods heiligheid

In het lied ‘Eens was ik een vreemd’ling’ van de prediker Robert Murray-McCheyne staan onder andere deze verzen:

Eens was ik een vreemd’ling voor God en mijn hart.
Ik kende geen schuld en ‘k gevoelde geen smart.
Ik vroeg niet: “Mijn ziele, doorziet gij uw lot?
Hoe zult gij rechtvaardig verschijnen voor God?” (…)

Maar toen mij God Geest aan mij zelf had ontdekt,
toen werd in mijn ziele de vreze gewekt.
Toen voeld’ ik wat eisen Gods heiligheid deed.
Daar werd al mijn deugd een wegwerpelijk kleed.

Toen vlucht’ ik tot Jezus. Hij heeft mij gered!
Hij heeft mij verlost van het vonnis der wet!
Mijn heil en mijn vreugd’ en mijn leven werd Hij.
Ik boog m’, en geloofd’, en mijn God sprak mij vrij!

  • Wat wordt er bedoeld met onderstaande regels denk je?

    Toen voeld’ ik wat eisen Gods heiligheid deed.
    Daar werd al mijn deugd een wegwerpelijk kleed.
  • Wat zijn jouw eigen gedachten bij Gods heiligheid?
  • De schrijver van dit lied wordt zich bewust van Gods heiligheid. Daarop vlucht Hij tot Jezus, de Verlosser. Herken jij hier zelf iets van in je eigen leven?

Gerelateerde kernwoorden

Optie 1

Eenmalige gift

Steun ABC van het geloof met een eenmalige gift via iDEAL, simpel en direct. Je kunt zelf het bedrag invullen.

Optie 2

Steun ABC

Wil je meer mogelijkheden om een gift te geven? Ga dan naar de donatiepagina voor meer informatie en om daar te doneren.