Goedertierenheid

De genade van God waarin Hij toont dat Hij trouw is aan Zijn verbond.

Bekijk de video met uitleg over het kernwoord

Machtige stroom van liefde

Ze had een slechte gezondheid en last van allerlei zenuwpijnen. Toch vertrok de Noord-Ierse Amy Carmichael in 1901 als zendelinge naar India. In die tijd werden er in India veel kinderen seksueel misbruikt in hindoetempels. Amy schrok enorm toen ze dit ontdekte. Ze bevrijdde honderden van deze jongens en meisjes en startte weeshuizen voor hen. De tempelleiders waren niet blij met deze moedige, eigenwijze vrouw en zaten haar op allerlei manieren dwars. Maar ze gaf niet op.

Uiteindelijk bleef ze meer dan vijftig jaar in India en stierf daar ook, zonder ooit nog te zijn teruggegaan naar Noord-Ierland. Ze werd op eigen verzoek begraven in het dorp Dohnavur, in een graf zonder steen. Maar de kinderen die ze gered had, zetten een vogelhuisje op haar graf. Daarop stond één woord in de Indiase Tamiltaal: ‘Amma’, dat betekent ‘Moeder’.

Wat dreef deze bijzondere vrouw? Dat was Gods goedertierenheid, trouw en liefde, die nooit loslaat wat Zijn hand begon. Ze schreef: “Deze liefde is de machtige, niet te weerstane stroom van heerlijke liefde. O, moge deze passie ons verteren! Ons eigen ik uitbranden, ons doen branden van liefde tot Gods eer en heerlijkheid.”

Het woord ‘goedertierenheid’ in de Bijbel is een woord dat veel facetten in zich heeft. Het oorspronkelijke Hebreeuwse woord is chèsèd, dat je eigenlijk niet met één Nederlands woord kunt vertalen. Naast goedertierenheid heeft het de betekenis in zich van goedheid, trouw, genade, weldadigheid en barmhartigheid. Chèsèd laat iets zien van wie de HEERE Zelf is, wat uit Zijn hart komt.

Goedertierenheid betekent letterlijk ‘goed van karakter’. Wanneer wij zeggen dat iemand een goed karakter heeft, dan bedoelen we daar veel mee. Wie een goed karakter heeft, is bijvoorbeeld vriendelijk, betrouwbaar, geduldig en gunnend. Maar in het woord goedertierenheid zit meer dan dat. De goedertierenheid van God is de goedheid die Hij laat zien aan de mensen met wie Hij een relatie, een verbond heeft. In Zijn genade strekt God Zich uit naar zondige mensen; Hij is niet verplicht dat te doen. Dat God goedertieren is, betekent dat Hij – uit Zichzelf – Zich genadig verplicht aan het nakomen van Zijn verbondsbeloften. Dat is zo rijk dat David zingt dat Gods goedertierenheid beter dan dit tijdelijke leven is! (Psalm 63)

De goedertierenheid van God is een rode draad in de Bijbel. Dit zien we duidelijk terug bij het volk Israël, met wie God Zijn verbond heeft gesloten. Het volk Israël pleit in moeilijkheden op de goedertierenheid van God. Omdat God trouw is aan Zijn verbond, komt Hij voor hen op. Vandaar dat in de psalmen de goedertierenheid van God ook bezongen wordt. De chèsèd van de Heere blijkt temeer tegen de achtergrond van de telkens weer blijkende verbondsontrouw van Zijn volk.

Als je gedoopt bent, komt de betekenis van goedertierenheid ook in jouw leven heel concreet naar voren. Je draagt het teken en zegel van Gods verbond met jou. Hij belooft dat Hij jouw God wil zijn en Hij wil je het geloof geven dat daarvoor nodig is. Dat is geen algemene belofte maar een belofte die God vanwege Zijn verbond op jouw naam zet. Daar schittert Gods goedertierenheid. De drie-enige God - Vader, Zoon en Heilige Geest – wil jou persoonlijk redden. De Heere bewijst die goedertieren verbondstrouw als Hij Zijn beloften van vergeving en genade in je leven vervult. De weg daartoe is die van het biddend pleiten op Zijn beloften. Wat een houvast geeft het dat God goedertieren is. Looft de Heere, want Hij is goed; want Zijn goedertierenheid (chèsed) is in eeuwigheid! (Psalm 136:1)

Bijbelteksten

Alleen, kom tegen de HEERE niet in opstand, en u, wees niet bevreesd voor de bevolking van het land, want zij zijn ons tot voedsel, hun schaduw is van hen geweken, en de HEERE is met ons. Wees niet bevreesd voor hen!
Numeri 14:9
Loof de HEERE, want Hij is goed, want Zijn goedertierenheid is voor eeuwig.
1 Kronieken 16:34
Want zo hoog de hemel is boven de aarde, zo is Zijn goedertierenheid machtig over wie Hem vrezen.
Psalm 103:11
Of veracht u de rijkdom van Zijn goedertierenheid, verdraagzaamheid en geduld, zonder te weten dat de goedertierenheid van God u tot bekering leidt?
Romeinen 2:4

Belijdenisgeschriften

In het eerste artikel van de Nederlandse Geloofsbelijdenis wordt omschreven wie God is. Het eindigt met Zijn goedheid. God is goed en al het goede komt uit Hem voort. Hij is als een fontein die overstroomt van goedheid.De Dordtse Leerregels (hoofdstuk 1, paragraaf 5) citeren Efeze 2, waarin onder andere gezegd wordt dat God Zijn grote genade aan Zijn kinderen heeft getoond, door Zijn goedertierenheid in Christus Jezus – waar dat het allermeest in blijkt!

Uit genade worden we zalig, niet door iets uit ons. Daarom kunnen we ook niet onszelf prijzen, maar alleen God. Dit vat de Heidelbergse Catechismus mooi samen in vraag en antwoord 122. In de uitleg van de eerste regel van het Onze Vader – ‘Uw Naam wordt geheiligd’ – wordt ook het roemen en prijzen genoemd. In de bewijsteksten vind je een verwijzing naar o.a. Psalm 115:1, waar de reden voor het prijzen krachtig omschreven wordt: ‘Niet ons, o HEERE! niet ons, maar geef Uw Naam eer, om Uw goedertierenheid, om Uw waarheid wil (trouw).’

1. Een psalm van David, voor de koorleider, bij snarenspel, op ‘De achtste’. 2. HEERE, straf mij niet in Uw toorn, bestraf mij niet in Uw grimmigheid! 3. Wees mij genadig, HEERE, want ik ben verzwakt, genees mij, HEERE, want mijn beenderen zijn verschrikt. 4. Ja, mijn ziel is zeer door schrik overmand. En U, HEERE, hoelang nog? 5. Keer terug, HEERE, red mijn ziel, verlos mij, omwille van Uw goedertierenheid. 6. Want in de dood is er geen gedachtenis aan U, wie zal U loven in het graf?

Alleen God kan David redden omdat Hij goedertieren is (vers 5). Waar moet David van gered worden (vers 2)?

18. Wie is een God als U, Die de ongerechtigheid vergeeft, Die voorbijgaat aan de overtreding van het overblijfsel van Zijn eigendom? Hij zal niet voor eeuwig vasthouden aan Zijn toorn, want Hij vindt vreugde in goedertierenheid. 19. Hij zal Zich weer over ons ontfermen, Hij zal onze ongerechtigheden vertrappen, ja, U zult al hun zonden werpen in de diepten van de zee. 20. U zult Jakob de trouw bewijzen en Abraham de goedertierenheid, die U aan onze vaderen gezworen hebt vanaf de dagen van weleer.

God heeft vreugde in goedertierenheid (vers 18b). Is deze vreugde er al over jou in de hemel?

7. Voor een klein ogenblik heb Ik u verlaten, maar in grote barmhartigheid zal Ik u bijeenbrengen. 8. In een stortvloed van grote toorn heb Ik voor u Mijn aangezicht een ogenblik verborgen, maar met eeuwige goedertierenheid zal Ik Mij over u ontfermen, zegt de HEERE, uw Verlosser. 9. Want dit zal voor Mij zijn als bij de wateren van Noach, toen Ik zwoer dat de wateren van Noach niet meer over de aarde zouden komen; zo heb Ik gezworen dat Ik niet meer op u toornen zal en u niet meer bestraffen zal. 10. Want al zouden bergen wijken en heuvels wankelen, Mijn goedertierenheid zal van u niet wijken en het verbond van Mijn vrede zal niet wankelen, zegt de HEERE, uw Ontfermer.

Soms verbergt de HEERE Zich voor Zijn volk (met reden!; vers 8a). Wat is de reden dat Hij niet verborgen blijft?

5. Toen daalde de HEERE neer in een wolk, ging daar bij hem staan en riep de Naam van de HEERE uit. 6. Toen de HEERE bij hem voorbijkwam, riep Hij: HEERE, HEERE, God, barmhartig en genadig, geduldig en rijk aan goedertierenheid en trouw, 7. Die goedertierenheid blijft bewijzen aan duizenden, Die ongerechtigheid, overtreding en zonde vergeeft, maar Die de schuldige zeker niet voor onschuldig houdt en de ongerechtigheid van de vaders vergeldt aan de kinderen en kleinkinderen, tot in het derde en vierde geslacht. 8. Toen haastte Mozes zich, knielde ter aarde, boog zich neer 9. en zei: Heere, als ik nu genade in Uw ogen gevonden heb, laat de Heere dan toch in ons midden meegaan. Zeker, het is een halsstarrig volk, maar vergeef onze ongerechtigheid en onze zonde, en neem ons aan als Uw erfelijk bezit.

Gods Naam zegt niet allereerst hoe Hij handelt, maar Wie Hij is. Hij is onder andere rijk aan goedertierenheid. Denk er vandaag eens over na. ‘Wie is aan onze God gelijk?’

7. Niet omdat u groter was dan al de andere volken heeft de HEERE liefde voor u opgevat en u uitgekozen, want u was het kleinste van al de volken. 8. Maar vanwege de liefde van de HEERE voor u, en om de eed die Hij uw vaderen gezworen had, in acht te houden, heeft de HEERE u met sterke hand uitgeleid en heeft Hij u verlost uit het slavenhuis, uit de hand van de farao, de koning van Egypte. 9. Daarom moet u weten dat de HEERE uw God is. Híj is God, de getrouwe God, Die het verbond en de goedertierenheid in acht neemt voor wie Hem liefhebben en Zijn geboden in acht nemen, tot in duizend generaties.

God heeft Zich aan Zijn eigen goedertierenheid verplicht. Dat wil zeggen: Hij heeft beloofd dat Hij goedertierenheid zal tonen aan Zijn volk. Wat vraagt God in antwoord op Zijn liefde en goedertierenheid?

1. Een psalm van David. Tot U, HEERE, hef ik mijn ziel op, 2. mijn God, op U vertrouw ik; laat mij niet beschaamd worden, laat mijn vijanden niet van vreugde over mij opspringen. 3. Ja, allen die U verwachten, worden niet beschaamd; gimel beschaamd worden zij die zonder reden trouweloos handelen. 4. HEERE, maak mij Uw wegen bekend, leer mij Uw paden. 5. Leid mij in Uw waarheid en leer mij, want U bent de God van mijn heil; U verwacht ik de hele dag. 6. Denk aan Uw barmhartigheid, HEERE, en Uw goedertierenheid, want die zijn van eeuwigheid. 7. Denk niet aan de zonden uit mijn jeugd of aan mijn overtredingen; denkt U aan mij naar Uw goedertierenheid, omwille van Uw goedheid, HEERE. 8. Goed en waarachtig is de HEERE, daarom onderwijst Hij zondaars in de weg. 9. Hij leidt zachtmoedigen in het recht, Hij leert zachtmoedigen Zijn weg. 10. Alle paden van de HEERE zijn goedertierenheid en trouw voor wie Zijn verbond en Zijn getuigenissen in acht nemen. 11. Omwille van Uw Naam, HEERE, vergeef mijn ongerechtigheid, want die is groot.

Als je weet wie God is, mag je ook pleiten op Wie Hij is. Hoe doet David dat in vers 7?

1. Een psalm van David. Ik zal U loven met heel mijn hart, in de tegenwoordigheid van de goden zal ik voor U psalmen zingen. 2. Ik zal mij neerbuigen naar Uw heilig paleis en Uw Naam loven, om Uw goedertierenheid en om Uw trouw, want om heel Uw Naam hebt U Uw belofte groot gemaakt. 3. Op de dag dat ik riep, hebt U mij verhoord; U hebt mij versterkt met kracht in mijn ziel. 4. Alle koningen van de aarde zullen U loven, HEERE, wanneer zij de woorden uit Uw mond gehoord hebben. 5. Zij zullen zingen van de wegen van de HEERE, want de heerlijkheid van de HEERE is groot. 6. Want de HEERE is verheven; toch ziet Hij om naar de nederige, maar de hoogmoedige kent Hij van verre. 7. Als ik midden in de benauwdheid verkeer, maakt U mij levend; U strekt Uw hand uit tegen de toorn van mijn vijanden, Uw rechterhand verlost mij. 8. De HEERE zal Zijn werk voor mij voltooien; Uw goedertierenheid, HEERE, is voor eeuwig; laat de werken van Uw handen niet los.

Waar het hart vol van is loopt de mond van over, toch? Zing vandaag dan eens een paar coupletten van deze psalm.

God leren kennen Dr. J.I. Packer Alleen tweedehands

Meer informatie Meer info

Verbonden Ds. M. Klaassen Leverbaar

Meer informatie Meer info

Halleluja over het genadeverbond Wilhelmus à Brakel E-book

Meer informatie Meer info

The kindness of God John Piper

Niemand zo goed als Hij Ds. P.J. Visser

Genadiger dan gedacht Ds. P.J. Visser

De royaliteit van God Ds. P.J. Visser

De rijkdom van Gods goedertierenheid Ds. M.M. van Campen

Goedertieren koningen, de goedertieren God van Israël Ds. M. van Kooten

De goedertierenheid van God (doopdienst) Ds. C.G. Vreugdenhil

Liefgehad Ds. J.S. van der Net

De goedertierenheid des Heeren Ds. C. Harinck

Loflied op Gods goedertierenheid Ds. M. Golverdingen

Handletteren en mediteren over ‘Goedertierenheid’

Zoals je gelezen hebt, heeft de goedertierenheid van God een diepe betekenis voor ons. Het is goed om hierover na te denken, om te mediteren over Zijn trouw, liefde en genade. Bid de Heilige Geest of Hij je ogen opent voor de betekenis van die goedertierenheid. Van de Heilige Geest zei Jezus: Hij zal u in al de waarheid leiden.

Pak een leeg vel papier. Schrijf of handletter op een centrale plek het woord ‘goedertierenheid’. Schrijf hier vervolgens woorden omheen die hierbij horen, woorden die in jou opkomen, of bijvoorbeeld een psalm of lied waar dit woord in voorkomt.
Terwijl je schrijft of tekent, denk en mediteer je over deze woorden. Denk na over wat dit over God zegt, bid om het licht van de Heilige Geest, dank de Heere voor wie Hij is.

Hang het vel papier op een zichtbare plek in je kamer, zodat je het iedere dag even ziet en herinnerd wordt aan Gods grote goedertierenheid.

Paraplu

Stel je voor dat een vriend van je het op catechisatie over het woord ‘goedertierenheid’ heeft gehad. Hij zegt er gelijk al bij dat het niet zo makkelijk is om kort uit te leggen, want het is een ‘parapluwoord’.

Wat bedoelt hij met ‘parapluwoord’?
Welke betekenissen heeft het woord ‘goedertierenheid’ in zich?
Hoe zou jij dit woord uitleggen?
Wat zie van Gods goedertierenheid in jouw leven?

Voorbeeldenboek

Het boek Psalmen in de Bijbel kunnen we wel een voorbeeldenboek noemen van woorden waarmee we God kunnen loven en prijzen. Het zijn woorden die door de Heilige Geest geïnspireerd zijn. De berijmde Psalmen zijn van dit Bijbelboek afgeleid. Als je niet zo lekker in je vel zit, of je ziet niet in waarom en hoe je God kunt loven, dan zijn de Psalmen de beste hulpmiddelen. Zoek op www.psalmboek.nlen type in de zoekbalk goed(ertieren)(heid) in.

Welke drie psalmen vind jij het mooiste?
Wat vind je zo mooi aan die psalmen?
Wanneer heb jij voor het laatst God bewust geprezen om Zijn goedheid?
Probeer deze week tijd te nemen om God door middel van een psalm te loven en te prijzen, omdat Hij goed is!

Invulopdracht

Goedertierenheid is te vergelijken met een munt uit een ...
Het woord ‘goedertierenheid’ laat iets zien van de ... om te beschrijven wie God is.
Letterlijk betekent ‘goedertierenheid’: goed van ...
Goedertierenheid is de goedheid van God die Hij bewijst aan de mensen met wie Hij een ... heeft.
De goedertierenheid van God loopt als een ... ... door de Bijbel.
Als Israël in moeilijkheden is, pleit het op Gods ...
In het Nieuwe Testament staat de ... van Gods goedertierenheid meer op de voorgrond.
In de ... komt de betekenis van Gods goedertierenheid heel concreet naar voren.
Door het verbond van God met jou mag je erop ... dat God de beloofde redding in jouw leven werkelijkheid maakt.
Gods goedertierenheid is tot in ...

Goedertierenheid

Bekijk de video met uitleg over het kernwoord

Machtige stroom van liefde

Bijbelteksten

Belijdenisgeschriften

Handletteren en mediteren over ‘Goedertierenheid’

Paraplu

Voorbeeldenboek

Invulopdracht

Gerelateerde kernwoorden

Eenmalige gift

Steun ABC